2025 yılına hızlı bir giriş yapan metal piyasalarında dikkat çeken başlıca gelişmelerden biri, sıcak haddelenmiş çelik fiyatlarındaki belirgin artış oldu. Yılın daha ilk çeyreğinde ton başına fiyatlarda %12-18 arasında artışlar görülürken, bu durum hem üreticileri hem de tedarikçileri doğrudan etkiledi.
Peki, bu fiyat artışı sadece döviz bazlı mıydı? Yoksa işin arkasında daha derin nedenler mi vardı? Gelin bu süreci tüm yönleriyle ele alalım.
1. Küresel Talep Canlandı, Arz Yetişemedi
2024’ün ikinci yarısında Avrupa’da ertelenmiş büyük altyapı projeleri yeniden devreye alındı. Aynı dönemde Hindistan ve Orta Doğu pazarlarında da talep yükseldi.
Bu ani hareketlilik, üretim kapasitesi sınırlı olan sıcak haddelenmiş çelik üreticilerini zorladı. Talep yüksek, arz sınırlı olunca fiyatın yukarı yönlü hareket etmesi kaçınılmazdı.
2. Enerji Maliyetlerindeki Sürekli Artış
Haddeleme işlemi yüksek enerji tüketir. 2025’in başında doğalgaz ve elektrik fiyatlarında yaşanan dalgalanmalar, üretim maliyetini doğrudan etkiledi. Özellikle Türkiye, İtalya ve Almanya gibi üretici ülkelerde enerjiye dayalı girdi maliyetleri, fiyatlara yansımaya başladı.
Çelik üretiminde kullanılan enerji, üretimin %20-30’unu oluşturduğundan bu artış oldukça belirleyiciydi.
3. Hurda ve Hammadde Fiyatlarındaki Tırmanış
Sıcak haddelenmiş çelik üretiminde kullanılan demir cevheri, hurda çelik ve alaşımlı hammaddeler, 2024’ün son çeyreğinden itibaren kademeli şekilde yükseldi.
Bunun sebepleri:
-
Çin’in yeniden stok yapmaya başlaması
-
Afrika’daki yeni madencilik kısıtlamaları
-
Nakliye maliyetlerinde süren yükseklik
Tüm bunlar üreticilerin ton başı maliyetini artırdı ve bu maliyet artışı zincirleme olarak fiyatlara yansıdı.
4. Nakliye ve Lojistik Sıkıntıları
Küresel taşımacılık hâlâ 2021–2022’deki pandemi etkilerinden tam çıkamadı. Limanlarda yaşanan gecikmeler, konteyner bulunurluğu sorunu ve artan navlun fiyatları da çelik fiyatlarını etkileyen önemli etkenlerden biri oldu.
Birçok tedarikçi ürününü zamanında sevk edemezken, nakliye riski ve süresi artınca stoklama maliyeti de yükseldi. Bu da son fiyatlara yansıdı.
5. Karbon Sınır Vergisi ve Regülasyonlar
Avrupa Birliği’nin 2026’da yürürlüğe girecek olan CBAM (Karbon Sınır Ayarlama Mekanizması) öncesi, üreticiler hazırlık yapmaya başladı. Bu da:
-
Üretimde yeşil enerjiye geçiş
-
Sertifikalı üretim yatırımları
-
Sürdürülebilirlik harcamaları
gibi maliyetleri beraberinde getirdi. Yani fiyat artışı sadece bugünün değil, yarına hazırlığın da bir sonucu.
2025’te sıcak haddelenmiş çelik fiyatları; döviz kuru, enerji maliyeti ya da geçici bir talepten değil, birçok yapısal faktörün birleşimiyle arttı.
Bu tabloyu doğru okumak, alım planlamasını iyi yapmak ve piyasa verilerini yakından takip etmek, işletmelerin rekabet gücünü koruyabilmesi için artık zorunluluk hâline geldi.
Bayzu olarak, güncel piyasa koşullarını izleyerek müşterilerimize şeffaf fiyatlama ve doğru ürün yönlendirmesi sunmaya devam ediyoruz.
